سیستم برق در یک خودرو عمدتاً بر اجزایی همچون شمع، دلکو، پلاتین، خازن و…متکی است. لذا آشنایی با تکتک این اجزاء و همچنین، عیبیابی دقیق آنها میتواند برای آحاد رانندگان، هر چند آماتور، مفید واقع گردد. از همین رو سعی ما بر آن بوده تا در این متن مختصری به این امر بپردازیم.
بررسی شمعها در سیستم برق خودرو
مقصد نهایی برق در پیشرانههای درونسوز، دهانه شمعهاست. لذا برای عیبیابی سیستم برق خودرو ابتدا باید از «سر شمع» آغاز نمود.
جهت اطمینان از جریان برق در سر شمع، نخست یکی از وایرها را از جای خود خارج و در چند میلیمتری بدنه فلزی پیشرانه و یا سر شمع نگه داشته و سپس خودرو را استارت میزنیم. برای استارت زدن نیز الزاماً باید از فرد دیگری کمک بگیریم. ایجاد جرقه قوی و آبی رنگ میان سر وایر و بدنه فلزی پیشرانه، نشانگر کارکرد صحیح سیستم اشتعال تا سر شمعهاست. اما جرقه ضعیف و زرد رنگ نشانه نیمسوز بودن کویل یا خازن است. اگر با وجود سلامت سیستم تا سر شمعها، پیشرانه خودرو همچنان روشن نمیشود و در عین حال، از صحت عملکرد سیستم سوخترسانی خودرو مطمئن هستید، باید به سلامت کلیه شمعها یا چند تایی از آنها شک نمود و تنها راهحل این قضیه نیز، تعویض شمعهای معیوب است.
از سویی، اگر پیشرانه یک خودرو به شدت داغ کند به دلیل حرارت و فشار زیادی که به شمعهای آن وارد میشود، الکترودهای شمع دچار استهلاک شدید و سریعی شده و با ایجاد ترک در چینی شمع و نشت جریان قوی از آن، در استارت مجدد، شمعهای چنین خودرویی توان روشن کردن پیشرانه را نخواهند داشت. تنها راهحل این معضل نیز بازدید دورهای از شمعها و تعویض شمعهای معیوب و مستهلک است.

بررسی دلکو در سیستم برق خودرو
برای بررسی دلکو، ابتدا در آن را باز نموده و داخل سر دلکو دنبال رطوبت بگردید و برای برطرف کردن هر گونه رطوبت احتمالی، سطوح داخلی در دلکو را با پارچه بدون پرز پاک کنید. وجود رطوبت در مواقع بارندگی شدید یا شستشوی پیشرانه با آب میتواند عاملی مهم جهت روشن نشدن پیشرانه خودرو باشد. ناگفته نماند که برای بررسی دقیق در دلکو، بهتر است وایرها را از آن جدا نمایید، همچنین مراقب باشید که ترتیب و چینش وایرها را فراموش نکنید. توصیه میشود پیش از خروجشان از محل نصب، تکتک آنها را با ماژیک علامت بزنید.
دلکو
در صورت ترک نداشتن در دلکو با دقت دنباله ترک در بدنه آن بگردید. در صورت ترک شدید باید در دلکو را کاملاً تعویض نمود. همچنین باید از سلامت کنتاکتهای روی در و ذغال دلکو نیز مطمئن شوید. سوختگی کنتاکتها و سولفاته شدن محل اتصالات نیز میتواند عاملی در جهت روشن نشدن پیشرانه خودرو و یا بد کارکردی آن باشد.
چکش برق
مورد دیگری که باید کنترل کرد، وجود ترک در چکش برق راست. درصورت عمیق نبودن ترک با سوهانی نرم محل ترک را سوهانکاری و سپس با مقداری چسب محل ترک را بپوشانید و با این عمل از نشت جریان در آن جلوگیری کنید. علاوهبراین بازید از دهانه پلاتین را نیز نباید فراموش کنید و این قسمت هم از نظر سوختگی و کنترل دهانه هوایی باید کنترل شود. تنظیم نبودن دهانه پلاتین موجب اختلال در کارکرد منظم سیستم جرقهزنی پیشرانه خودرو شده و بسته به دامنه خرابی، میتواند باعث تأخیر در روشن شدن و یا حتی عدم استارت در یک خودرو شود. قبل از بازدید از دهانه پلاتین، سطوح کنتاکتهای آن را بازدید نمایید.
